1 op de 10 (!) kinderen staat er alleen voor. Gescheiden van hun familie. In de steek gelaten. Verwaarloosd. Kinderen zoals Teye.
“Ik wist niets over de deal die mijn moeder maakte, ook niet voor hoeveel ik verkocht werd.” Teye slikt. Het is niet makkelijk om over te praten. Zijn nachtmerrie begon op 14-jarige leeftijd, toen zijn moeder geen andere kans zag dan hem te verkopen aan de lokale visindustrie bij het Voltameer in Ghana. Teye’s vader was net gestorven en zijn blinde moeder kon niet goed voor hem en zijn broers en zussen zorgen. Teye vervolgt: “Het was verschrikkelijk om thuis weg te gaan. Ik wilde mijn broers en zussen niet achterlaten.”
Rond het enorme Voltameer worden naar schatting 50.000 kinderen uitgebuit voor gedwongen arbeid. Zij leven onder onmenselijke omstandigheden, met fysieke, mentale en seksuele mishandeling. Losgerukt van hun families en zonder toekomstperspectief. Een van die 50.000 was Teye Abrantie.
“Ik was bang. Ik was nog nooit op een rivier geweest en had geen idee hoe ik een kano moest peddelen.” Als Teye in de ogen van zijn baas niet goed genoeg presteerde, werd hij geslagen. Vaak sprong hij uit de kano om aan het geweld te ontsnappen. “Dan moest ik voor straf terug zwemmen.”
“We horen verhalen van kinderen die onder water moeten duiken om netten te repareren en verminkt zijn geraakt door krokodillen. Als je weigert, word je gedwongen. Het is aan het toeval of je weer boven komt.”
Klaus Quansah, medewerker SOS Kinderdorpen Ghana
Vijfjarige kinderen rekruteren
“Het is enorm gevaarlijk”, vertelt Klaus Quansah, medewerker bij het Voltameer voor SOS Kinderdorpen Ghana. “We horen verhalen van kinderen die onder water moeten duiken om netten te repareren en verminkt zijn geraakt door krokodillen. Als je weigert, word je gedwongen. Het is aan het toeval of je weer boven komt.”
Volgens Klaus is het verhaal van Teye, hoe gruwelijk dan ook, geen uitzondering. Zijn indruk is dat de vissersmeesters de kinderen zo vroeg mogelijk willen binnenhalen, het liefst al op vijf- of zesjarige leeftijd. De jongens moeten vissen en de meisjes zijn verantwoordelijk voor het roken en verkopen van de vangst. Het is enorm zwaar werk waarbij vissersmeesters veelvuldig geweld inzetten: fysiek, mentaal en seksueel.
“Veel ouders zien het verkopen van hun kind als de enige kans om hen een toekomst te geven, door de valse beloftes van de vissersmeesters.”
Klaus Quansah, medewerker SOS Kinderdorpen Ghana
Van dialoog tot dreigen
SOS Kinderdorpen Ghana ging de samenwerking aan met de non-profitorganisatie Challenging Heights om de vicieuze cirkel van kinderarbeid te doorbreken. Challenging Heights gaat direct contact aan met de vissersmeesters en sluit deals om de kinderen vrij te krijgen. Vervolgens nemen ze de vrijgelaten kinderen mee naar een rehabilitatiecentrum. De kinderen blijven daar minimaal zes maanden voordat ze worden herenigd met hun familie. Maar dan zijn de problemen nog niet voorbij. Kinderen moeten, met alle trauma’s die ze bij zich dragen, hun weg weer zien te vinden binnen hun familie en de gemeenschap. Dat gaat lang niet altijd goed.
SOS Kinderdorpen focust zich op de preventie van het uit elkaar vallen van families. Teye werd door zijn moeder verkocht uit pure wanhoop. Zij zag geen andere uitweg dan Teye verkopen, om zo voor Teye zijn broer en zus te kunnen zorgen. Om kinderen in kwetsbare situaties te beschermen, reiken wij hun families en gemeenschappen handvatten aan. We maken samen een familie-ontwikkelplan gericht op wat zij het hardst nodig hebben: voedsel, zorg, onderwijs, werk of financiële steun. Een plan gericht op preventie en uiteindelijke zelfredzaamheid.
Schijnredding
Ook niet in het geval van Teye. Hij was dolgelukkig gered te zijn uit wat hij beschrijft als zijn ‘gevangenschap’. Maar bij terugkomst ging het contact met zijn familie maar moeizaam. De familie werd betaald voor de gedwongen arbeid van Teye. Nu hij weer thuis was viel die bron van inkomsten weg, wat bij verschillende familieleden in het verkeerde keelgat schoot.
Teye: “Mijn oudere zus bracht me terug naar de vissersmeester. Die was nu nog bozer omdat ik weg was gegaan en behandelde me nog slechter dan voorheen. Soms kwam mijn zus langs om de betaling te innen voor het werk dat ik deed. Ik was daar nog ongeveer twee jaar voordat ik weer gered werd. Dit keer voorgoed.”
149 kinderen terug naar familie
Bij de moeizame re-integratie na de reddingen komt SOS Kinderdorpen in actie. Door families persoonlijk te begeleiden bij de terugkeer van hun kinderen, slagen zij er beter in weer een liefdevolle en sterke basis te vormen. Het succes van deze aanpak is zichtbaar: in slechts één jaar tijd zijn 149 kinderen succesvol teruggekeerd naar hun families. Met deze vorm van ondersteuning kon ook Teye de kinderarbeid voorgoed achter zich laten.
“Als ik niet gered zou zijn, was ik zeker dood geweest. Maar ik ben niet dood. Ik ben nu leerling-monteur.”
Teye Abrantie (18)
Wist je dat
- 1 op de 10 kinderen er alleen voor staat.
- Wereldwijd 220 miljoen kinderen gescheiden zijn van hun familie.
- Wereldwijd 160 miljoen kinderen tussen de 5 en 17 jaar oud werken als kindarbeider.
- In de armste landen ter wereld meer dan 1 op de 5 kinderen slachtoffer is van kinderarbeid.
- Sub-Sahara Afrika (waar Ghana onder valt) het grootste percentage kinderarbeiders heeft: 29% van de kinderen tussen 5 en 17 jaar oud.
- Door het project van SOS Kinderdorpen en Challenging Heights in slechts 1 jaar tijd 149 kinderen zijn bevrijd en meer dan 100 ouders en verzorgers zijn bereikt.
Teye vertelt zijn verhaal
